|
Czy wiecie, że…
-
Międzynarodowy Rezerwat Biosfery Karpaty
Wschodnie obejmuje swoim zasięgiem najwyższe partie
Bieszczadów Zachodnich oraz Bukowskich Wierchów na terenie
Polski, Ukrainy i Słowacji? To pierwszy na świecie
trójstronny rezerwat przyrody.
-
Krzemieniec (Kremenaross) 1221 m n.p.m. to
szczyt w Bieszczadach, na którym postawiony jest słupek
graniczny nr 1 dla granic trzech państw: Polski, Ukrainy i
Słowacji.
-
Największą gminą w Bieszczadach jest gmina
Lutowiska. To zarazem największa gmina w Polsce.
-
Jedyna w Polsce galeria rzeźby przydrożnej
znajduje się w Bóbrce k/Soliny.
-
Najdłuższy w Europie tunel kolei wąskotorowej
(602 m) znajduje się na trasie Dynów-Przeworsk.
-
W rezerwacie Kołacznia znajduje się jedyne
polskie naturalne stanowisko azalii pontyjskiej.
-
Rzeka Strwiąż, przepływająca przez Ustrzyki
Dolne, należy do zlewiska Morza Czarnego

Karpacka Troja
W
Trzcinicy odkryto najstarsze w Polsce, silnie ufortyfikowane
osady z początków epoki brązu. Znajduje się tam monumentalne
grodzisko wczesnośredniowieczne, najlepiej do dziś zachowany
obiekt obronny z tego okresu w Małopolsce. Znaleziono ok.
130 tysięcy różnego rodzaju zabytków, w większości dotąd
nieznanych w Polsce, często unikalnych w skali europejskiej.
Odkrycia te w zupełnie nowym świetle stawiają początki epoki
brązu w tej części Europy, a także zmieniają wiele poglądów
dotyczących wczesnego średniowiecza. W Trzcinicy powstaje
skansen archeologiczny – drugi Biskupin, jako oddział Muzeum
Podkarpackiego w Krośnie. Więcej na stronie muzeum:
www.muzeum.krosno.pl
Fredreum
W
roku 1869 powstało w Przemyślu Towarzystwo Dramatyczne. Po
wielu latach działalności na bazie prywatnych lokali
Towarzystwo podjęło działania na rzecz otrzymania w
użytkowanie sali na Zamku Kazimierzowskim. 4 sierpnia 1885
roku, po pozytywnej decyzji Rady Gminnej otrzymało ją i do
dzisiaj Zamek Kazimierzowski pozostaje jego siedzibą. „Fredreum”,
czyli Towarzystwo Dramatyczne im. Aleksandra Fredry jest
najstarszym amatorskim stałym teatrem w Europie. Cykliczną
imprezą, która wpisała się na stałe do kalendarza imprez
organizowanych przez Towarzystwo jest „Przemyska Wiosna
Fredrowska". W dotychczasowych edycjach tej imprezy wzięły
udział zespoły teatralne z Ukrainy, Słowacji, Węgier oraz
wiele polskich teatrów profesjonalnych. Więcej informacji na
stronie:
www.fredreum.pl

Naftowe lampy
W
Muzeum Podkarpackim w Krośnie znajduje się najliczniejsza i
najefektowniejsza kolekcja lamp naftowych w Europie.
Dotychczas zgromadzono ok. 900 eksponatów z zakresu
oświetlenia naftowego, z czego większość stanowią kompletne
lampy i latarnie naftowe (625 szt.). W zbiorach
najpopularniejsze są lampy zwane stołowymi lub przenośnymi
(115 szt.). Zabytki te tworzą bogactwo form artystycznych,
odzwierciedlających style panujące w sztuce w okresie ich
największej popularności. Więcej na stronie muzeum:
www.muzeum.krosno.pl

Wzgórze Ikarów
Tylko w Bezmiechowej (gmina Lesko) można zaliczyć start na
szybowcu przy użyciu gumowej wyrzutni. Miejscowość tę dla
szybownictwa odkrył Wacław Czerwiński, znana postać
lwowskiego środowiska lotniczego. W 1928 r. odwiedził
rodzinę Czerkawskich, których dworek tam się znajdował.
Zwrócił wówczas uwagę na szczególny układ terenu,
sprzyjający szybowcowym lotom. Niedługo potem powstało w
Bezmiechowej szybowisko, należące do Aeroklubu Lwowskiego. W
okresie drugiej wojny światowej lotnisko zostało zniszczone:
Niemcy wywieźli nowe szybowce, stare zniszczyli. Rosjanie po
przejęciu tych terenów założyli w Bezmiechowej kołchoz.
Lotnisko reaktywowano w 1945 r. Jednak aktywność UPA, potem
bliskość granicy z ZSRR spowodowały że ok. 1950 zaprzestano
lotów. Obecnie lotnisko zostało reaktywowane, w końcu
września 1995 r. szybowcowe zbocze Gór Słonnych zostało
wykupione przez Politechnikę Rzeszowską formalnym aktem
notarialnym.
Największa
zapora
Jezioro Solińskie jest największym polskim sztucznym
zbiornikiem pod względem ilości wody, a piątym pod względem
powierzchni. Natomiast zapora jest najwyższą zaporą wodną w
kraju (82 m). Do jej budowy zużyto tyle betonu, że
wystarczyłoby na otoczenie całej granicy polskiej murem
szerokim i wysokim na 1 m. Długość zalewu wynosi 26 km, jego
linia brzegowa osiąga ok. 160 km, średnia głębokość waha się
w granicy 25 m (najgłębiej jest przy tamie – 60 m). Zalew
został napełniony w 1958 r. Zalanych zostało 185 gospodarstw
(ok. 3 tys. ludzi musiało zmienić w związku z tym swoje
miejsce zamieszkania). Pod wodą znalazły się takie
miejscowości jak: Solina, Teleśnica Sanna, Chrewt, Sokole,
Rajskie, Podleszczyny, Berestyszcze, Polana, Zawóz, Zadział,
Wołkowyja (jej część). Więcej informacji na stronie:
www.solina.pl

Bunkier Hitlera
W
Stępinie (gmina Frysztak, powiat strzyżowski) znajduje się
uknikatowy na skalę europejską, wybudowany przez Niemców w
czasie II wojny światowej, zespół schronów kolejowych.
Główny obiekt zespołu to prawie 400-metrowy schron dla
pociągów sztabowych. Tory kolejowe wiodły tu od stacji w
Wiśniowej. 27 lipca 1941 roku odbyło się w podległym
Wermachtowi "Obiekcie Południowym Führera" spotkanie Hitlera
z Mussolinim. Do dziś wiele pomieszczeń, zalanych wodą, jest
niezbadanych.
Zamek z "Zemsty"
W wieku XIV na
miejscu obecnego zamku w Odrzykoniu znajdował się jakiś
murowany obiekt. Dokument z 1348 r. jako właściciela
wymienia niejakiego Mikołaja.
Pod koniec tegoż XIV w. król Władysław Jagiełło nadaje zamek
Klemensowi z Moskorzewa, który będąc podkanclerzem koronnym
otrzymał go za zasługi. Wówczas zbudowano tzw. Zamek Górny.
Sam król bawił wówczas w odrzykońskim zamku. Zamek Dolny,
zwany też Korczyńskim, powstał w 1512 r.
W 1530 r. borykający się z kłopotami finansowymi Kamienieccy
(takie nazwisko nosili potomkowie Klemensa) sprzedali
Sewerynowi Bonerowi część zamku, która potem stała się
własnością rodu Firlejów. Zamek Górny wraz z przedzamczem
zachodnim Kamienieccy również sprzedali. Ostatecznie jego
właścicielem został Jan Skotnicki. To właśnie Firlejowie ze
Skotnickimi prowadzili wojnę o mur graniczny, wojnę
zakończoną ślubem Skotnickiej z Firlejem i hucznym weselem
pojednanych rodzin. Historię tę opisał Aleksander Fredro w
„Zemście”.
Burzliwa była historia odrzykońskiego zamku. Od końca XIX w.
pozostaje w ruinie. Ciągle trwają tam prace konserwatorskie
i badawcze, gdyż jego mury kryją jeszcze nie jedną tajemnicę
i wiele zagadek wciąż czeka na rozwiązanie.
ZDJĘCIA
Janusz Grzech i Budziński tadeusz
Skansen w Sanoku
Muzeum Budownictwa w Sanoku powstało w roku 1958. Rozległy
teren nad brzegiem Sanu, bujnie porośnięty zielenią, z
której wyrasta drewniana przeszłość regionu: zabudowania
chłopskie, plebania, świątynie, wieże wiertnicze. Eksponaty
te są jakby węzłami przestrzeni, którą wytyczają,
prowokując, by pozostałe miejsca wypełnić własną wyobraźnią.
Wypełnić ludźmi, ich wierzeniami, codzienną pracą i
świąteczną zabawą.
Na terenie Skansenu znajduje się również muzeum ikon. Można
tam poznać jej historię, nauczyć się rozpoznawać stałe
motywy wykorzystywane przez twórców, a także rozmieć
porządek ikonostasu, czyli zasady rozmieszczenia ikon w
cerkwi.
Więcej informacji na stronie (www.mbl.sanok.pl)
Euroregion "Karpacki"
Euroregion "Karpacki" został powołany do życia 14 lutego
1993 r. w Debreczynie, gdzie przedstawiciele władz lokalnych
Polski, Słowacji, Węgier i Ukrainy podpisali porozumienie o
utworzeniu Związku Międzyregionalnego "Euroregion Karpacki"
oraz ministrowie spraw zagranicznych Polski, Ukrainy i
Wegier udzielili poparcia tej inicjatywie podpisując
Deklarację o współpracy Społeczności Zamieszkujących Obszar
Euroregionu "Karpackiego". Na posiedzeniu w dniach 29-30
kwietnia 1997 Rada Związku pozytywnie rozpatrzyła wniosek
strony rumuńskiej o jej przyjęcie w charakterze Członka
Zwyczajnego.
Euroregion "Karpacki" obejmuje po stronie
polskiej 180 gmin z dwóch województw małopolskiego i
podkarpackiego o łącznej powierzchni 18 686 km2 zamieszkałej
przez 2 376 tys. osób. Po stronie ukraińskiej w skład
Euroregionu wchodzą 4 obwody: lwowski, zakarpacki,
iwanofrankowski i czerniowiecki. Ukraińska część Euroregionu
ma 56 600 km2 powierzchni i liczy 6 430 tys. mieszkańców.
|
|